Uitgelicht


Huis klingelbeek


Sint Eusebiushuis


Oolgaardthuis


Het laantje van
de Klingelbeek


Oude ververij


Over een smederij

Café Klingelbeek
Klingelbeek in
1960
:
Een dorp in de stad


Bakkerij Rutgers


Boerderij Bongers


Kwekerij
Denkers


Boerderij Derksen,
nr. 106


Boerderij
Derksen,
nr. 134


Boerderij Willemsen


Kwekerij Hofstede


Elektrum

Smederij Gorter
» Het gezin Gorter


1935 - Smederij Klingelbeekseweg, geschilderd door Ben van Londen. (1907-1987)

Tot 1939 was er een smederij op de Klingelbeekseweg. De smederij (inpandig) was het laatste woonhuis in Arnhem. Het stond op ongeveer een 30 meter na het woonhuis Van Doris Hendriks, de kolenhandelaar. Het zag uit op de teerfabriek van Nas, ververij August Kramer en op de Hesweg. Het is het geboortehuis van Sjef Gorter, van wie deze informatie komt.
Een kunstschilder heeft het huis geschilderd, ongeveer in 1935. Enige jaren later is het schilderij in het bezit van de familie Gorter gekomen:
"Vader vertelde dat hij toentertijd die schilder wel enkele dagen had gezien, aan de overkant van de weg boven op de zandwal. Hij had hem niet gesproken en wist ook niet wat hij schilderde. Toen wij op de Wilhelminstraat woonden, liepen wij vaak zaterdagsmiddags met vader naar de stad via Onderlangs en langs de Rijnkant. Hij een haring; wij een ijsje. Bij een bepaalde boot ging hij de loopplankop en regelde daar wat aan de deur. Wat was het geval? Die boot was een oude rijnaak die omgebouwd was tot woonboot. Een schilder woonde daarin en had daar ook zijn expositieruimte.
Vader had veel werk gehad aan de ombouw van het schip. Maar de betaling van het werk ging maar moeizaam. Elke keer als vader daarlangs kwam beurde hij een paar gulden. Op een  keer werd hem gevraagd binnen te komen. Naar de expositieruimte. Vader vertelde later dat het wel een aandoenlijk moment was, op een van de schilderijen het huis te zien, waar hij als smid begonnen was en dat inmiddels was afgebroken. Mogelijk heeft de schilder daar van gebruik gemaakt. Vader kwam glunderend met schilderij naar buiten; de schilder was zijn de rest van zijn schuld kwijt."
Rechts (boven de deur) ziet men nog de eerste 3 letters van Smederij en achter het raam hangt gereedschap. Als men de indeling van het huis nagaat, lijkt het erop dat vanaf de bouw de smederij er was. Het huis werd in 1938 onbewoonbaar verklaard en gezien de toestand zou het kunnen zijn dat de woning mogelijk dateert van het midden van de 19e eeuw. Ook op oude geografische kaarten is op die plek al bewoning aanwezig.
Mijn vader is daar van 1920-1925 smidsknecht geweest. Hij was in de kost bij de familie Kanon, die tegenover de poort van de fraters van Huize Sint Eusebius in het pand Klingelbeekseweg woonde, vlak bij "het laantje". In 1925 leerde hij mijn moeder kennen en keerde terug naar Ulft. Hij werd daar smidsbaas op de DRU-fabriek. Ze trouwden in 1927. In 1929 vroeg zijn oude baas van de smederij aan de Klingelbeekseweg, de heer Goudkamp, of hij de smederij wilde overnemen en zo geschiedde.


1932 - J.B.Gorter met 3 knechten op het terein van Klingelbeekseweg 176a.

De gebouwen op de achtergrond zijn van de buurman Doris Hendriks, de kolenboer. Zijn kolenopslagplaatsen lagen achter terrein van smederij Gorter. Men ziet een gedeeltelijk verzakt afdak met daaronder rekken voor ijzer opslag. Daar is later de ijzerloods geplaatst. (zie de foto van de jongens in overall, hieronder).
In 1938 moest we het huis verlaten. De smederij is op 2 maart 1938 opnieuw opgericht aan de Wilhelminastraat 49 en is later overgeplaatst naar de Wilhelminastraat 23. Het huis aan de Klingelbeekseweg is toen afgebroken en er werd een dubbelhuis gebouwd, dat er nu (2017) nog staat.
We zijn toen verhuisd naar de Wilhelminastraat op Lombok. De smederij lag achter het huis. In 1944 is het huis zwaar beschadigd, het schilderij gelukkig niet.

Uit de Arnhemse Courant


21 april 1938


1 november 1938


24 september 1938


27 april 1938


1 november 1938


1955 - Smederij Gorter, Wilhelminastraat 23.

Recht tegenover de ingang van de gevangenis (door een poort en daar dan achter) was nummerr. 49. Het was van flinke omvang en met een verdieping.
Nu nog een huis vinden. In de crisisjaren stonden veel huizen te huur. We gingen naar de Alexanderstraat 106, recht tegen over De School met de Bijbel. Wel wat krap. Maar het was de bedoeling om op de verdieping van die smederij te gaan wonen. Dat moest aangevraagd worden en ook nog hiervoor worden verbouwd. Er werd echter geen vergunning verleend.
Iets hoger -op de Wilhelminastraat 23- lag een flinke werkplaats. Net in die tijd werd het ontruimd. Een schilder had daar zijn werkplaats maar hij woonde er ook. En dat mocht niet. Mijn vader was er gauw bij en de smederij verhuisde van 49 naar 23.
En nog een geluk hadden wij: het huis voor de smederij, Wilhelminastraat 21, stond ook te huur. Een ruim huis met 5 slaapkamers! Dat was inmiddels wel nodig. Dus weer verhuizen. [Sjef Gorter]

Uit het Gelders Archief

Arnhem, Wilhelminastraat 49 - Oprichting smederij
Datering: 02-03-1938
Type vergunning: H
Datum besluit: 27-04-1938
Plaatsnaam: Arnhem
Straatnaam: Wilhelminastraat
Huisnummer: 49
Aanvrager: J.B. Gorter
Sectie: P nr. 2934
Opmerkingen: Overgeplaatst naar nr. 23
Beschrijving: Oprichting smederij

Vanaf de jaren 50 heeft vader zich ontwikkeld tot kunstsmid:


6 november 1957 - Arnhemsche Courant

Kroonluchter voor de burgemeesterskamer in Bemmel
Kroonluchter voor de burgemeesterskamer in Bemmel
Kroonluchter voor de Sint Walburgiskerk, Arnhem
Kroonluchter voor de Sint Walburgiskerk, Arnhem
Muurdecoratie basisschool O.L.V van Lourdes
Muurdecoratie basisschool O.L.V van Lourdes
Muurdecoratie Hotel Wageningen
Muurdecoratie Hotel Wageningen